اغلب علاقه‌مندان و کاربران حوزه ارزهای دیجیتال، نام وایت پیپر (White Paper) را شنیده‌اند. شاید بتوان گفت معروف‌ترین وایت پیپری که در این حوزه منتشر شده، وایت پیپر بیت کوین است که توسط ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۸ ارائه شد.
وایت پیپر که در فارسی به آن برگه سفید یا سپیدنامه نیز گفته می‌شود، در حقیقت به بررسی جامع و کامل یک پروژه، چشم‌انداز و اهداف آن می‌پردازد. درواقع می‌توان گفت وایت پیپر مشابه یک بیزینس پلن (Business Plan) است که بررسی آن، دیدگاه جامعی به سرمایه‌گذاران این حوزه می‌دهد. اگرچه وایت پیپر مختص ارزهای دیجیتال نیست اما به شدت توسط کاربران این حوزه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وایت پیپر ارزهای دیجیتال نقش مهمی در اعتبارسنجی و سرمایه‌گذاری بر پروژه‌های این حوزه دارند و معمولاً یکی از اولین شاخصه‌هایی که برای بررسی یک پروژه توسط سرمایه‌گذاران مورد توجه قرار می‌گیرد وایت پیپر آن پروژه است. پس اگر شما هم یکی از فعالان و سرمایه‌گذاران حوزه ارزهای دیجیتال هستید قطعاً دانستن اطلاعاتی در مورد وایت پیپر برایتان جذاب خواهد بود. در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با تمام ویژگی‌ها و کاربردهای وایت پیر آشنا کنیم.
وایت پیپر در حوزه ارزهای دیجیتال چیست؟
وایت پیپر، سندی حاوی اطلاعات فنی در مورد مفهوم، نقشه راه و چگونگی رشد و موفقیت یک پروژه است. درواقع می‌توان گفت که وایت پیپر، یک معرفی نامه از پروژه است که هدف، تکنولوژی و نحوه حل یک مشکل را مشخص و اطلاعات مربوطه را به شکل آمار و نمودار، برای متقاعد کردن سرمایه‌گذاران خود ارائه می‌دهد.
وایت پیپر در حوزه ارزهای دیجیتال، شامل توضیحات جامع و کامل در مورد یک پروژه رمزنگاری شده است که به خوانندگان خود توضیح می‌دهد که با چه هدفی و برای حل چه مشکلی راه‌اندازی شده است. نوشتن وایت پیپر، یک گام ضروری برای راه‌اندازی یک پروژه است تا سرمایه‌گذاران این پروژه، تفاوت‌ها و نکات کلیدی آن را در مقایسه با رقبای پروژه متوجه شوند. در بازاریابی، وایت پیپر مشابه یک کتاب الکترونیک است که گزارشی طولانی در رابطه با یک موضوع و مشکلات پیرامون آن ارائه می‌دهد که این به معنای آموزش خوانندگان و کمک به آنها برای درک و حل مسئله است.
به‌طور کلی وایت پیپر، در دو حوزه “دولت” و “بازاریابی کسب و کار” استفاده می‌شود. اگر برایتان جذاب است که بدانید مفهوم وایت پیپر از کجا به وجود آمد باید بگوییم که اصطلاح وایت پیپر یا اوراق سفید حدود ۱۰۰ سال قبل، توسط دولت بریتانیا معرفی شد.
این مقالات، تصمیمات کلیدی گرفته شده توسط سازمان‌های دولتی بریتانیا را به اطلاع مردم می‌رساندند. در آن زمان، از کلمه “سفید” استفاده شد که این کلمه نشان‌دهنده این بود که اطلاعات مقالات، آزاد و در دسترس عموم مردم قرار می‌گیرد. اما امروزه بعد گذشت حدود ۱۰۰ سال این اصطلاح در حوزه‌های زیادی از جمله ارزهای دیجیتال هنوز کاربرد خودش را حفظ کرده است.
مطابق شکل زیر، برای مشاهده وایت پیپر تمام ارزهای دیجیتال، می‌توانید به سایت Coinmarketcap مراجعه کرده و سپس نام ارز مورد نظر خود را جست‌وجو کنید، در مرحله بعد در صفحه باز شده، با کلیک بر روی کلمه Whitepaper، می‌توانید وایت پیپر ارز مورد نظر خود را مطالعه و بررسی کنید.
همچنین اگر علاقه‌مند به خواندن وایت پیپر بیت کوین هستید اما تسلط کافی به زبان انگلیسی ندارید، می‌توانید با مراجعه به سایت bitcoin.org به ترجمه‌های مختلف وایت پیپر بیت کوین، از جمله ترجمه فارسی آن دسترسی داشته باشید. حال که متوجه شدید مفهوم وایت پیپر چیست، بهتر است با کاربردهای آن نیز آشنا شوید.
مهمترین کاربرد وایت پیپر در ارزهای دیجیتال
همان‌طور که اشاره شد، وایت پیپر موجب آشنایی کاربران با یک پروژه و تمام ابعاد آن می‌شود. مهمترین کاربردهای وایت پیپر عبارتند از:
- آشنایی با پروژه و ابعاد کلی آن
- بررسی و شناخت تیم توسعه‌دهنده پروژه
- شناخت اهداف و تکنولوژی پشت پروژه
- بررسی نقشه راه و میزان تحقق آن از زمان آغاز پروژه تاکنون
- آشنایی با ارز دیجیتال پروژه
- شناخت دغدغه توسعه‌دهندگان و علت راه‌اندازی پروژه
- مشکل یا مشکلاتی که قرار است پروژه آنها را حل کند یا به عبارت دیگر، چرا این پروژه بهترین راه‌حل یک مشکل قدیمی است؟
- کمک به اعتبارسنجی پروژه
- جذب سرمایه‌گذاران
⬅ بیشتر بخوانید: ۱۰ سایت برتر در زمینه تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال
وایت پیپر شامل چه بخش‌هایی می‌شود؟
ساختار اصلی وایت پیپر کامل از چه بخش‌هایی تشکیل شده است؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت که همه وایت پیپرها ساختاری مشابه به هم ندارند و با توجه به پروژه، تفاوت‌هایی بین وایت پیپرهای مختلف وجود دارد اما اغلب از ۸ قسمت اصلی تشکیل شده‌اند که این ۸ قسمت عبارتند از:
✔ خلاصه (Abstract)
همان‌طور که از این عنوان می‌توان برداشت کرد، چکیده شامل توضیحی کوتاه در رابطه با وایت پیپر است. خوانندگان با مطالعه این قسمت متوجه می‌شوند که آیا این پروژه با نیازهای آنها مرتبط است یا خیر.
✔ مقدمه (Introduction)
مقدمه، مروری کلی بر وایت پیپر است که در مورد نکات اصلی پروژه در آن بحث می‌شود.
✔ بیان مسئله (Problem statement)
مشکلی که پروژه برای حل آن طراحی شده و راه‌حل ارائه شده، یکی از پارامترهای مهم در تحلیل فاندامنتال هر پروژه است. در این قسمت، مشکلات و چالش‌های پیش روی بازار ارزهای دیجیتال، به دقت مورد بررسی قرار می‌گیرد. علاوه بر این، در مورد رقبای پروژه و راه‌حل‌های آنها برای حل مشکلات بحث خواهد شد. از طرف دیگر، با بیان ضعف و کاستی‌های راه‌حل‌های موجود، علت راه‌اندازی و نقاط قوت پروژه برای حل مشکلات مطرح می‌شود.
✔ اطلاعات (Information)
بخش اطلاعات، مهمترین قسمت یک مقاله وایت پیپر است؛ جایی که مقدمه و بیان مسئله در کنار هم قرار گرفته تا محصول و تمام ویژگی‌های آن را مورد بحث قرار دهد که در نهایت، این اطلاعات منجر به ارائه یک راه‌حل خواهد شد.
✔ راه‌حل (Solution)
این بخش شامل اطلاعات کمی و کیفی است و در مورد اینکه چگونه این محصول می‌تواند به خواننده کمک کند، بحث می‌شود. به‌طور کلی، راه‌حل‌ها باید مطابق با شواهد و برای حمایت از ادعاهای مقاله باشند.
✔ جزئیات فنی (Technical Details)
از اجزای انکارناپذیر هر وایت پیپر، بخش جزئیات فنی پروژه است. در این بخش از وایت پیپر، توضیحات فنی مرتبط با پروژه مانند ویژگی‌های فنی محصول و یا روش عرضه کوین یا توکن دیجیتال مطرح می‌شود.
✔ توکن (Token)
پروژه‌های بلاکچینی معمولاً یک توکن مختص همان پروژه معرفی می‌کنند که به اقتصاد آن پروژه کمک می‌کند. در این بخش، توکن پروژه و نحوه عملکرد آن معرفی می‌شود. این قسمت از وایت پیپر، برای سرمایه‌گذاران پروژه بسیار جذاب است؛ زیرا با نحوه سوددهی پروژه و توکن آن آشنا خواهند شد و به آنها کمک شایانی برای تصمیم‌گیری در زمینه سرمایه‌گذاری و خرید توکن پروژه می‌کند.
✔ جمع‌بندی (Conclusion)
در این قسمت، خلاصه‌ای از نکات کلیدی و مهم پروژه و توصیه‌های مبتنی بر راه‌حل ارائه می‌شود.
اهمیت مطالعه وایت پیپرها چیست؟
برای تمام علاقه‌مندان و کاربران حوزه ارزهای دیجیتال، پیش از سرمایه‌گذاری در یک پروژه، مطالعه وایت پیپر آن لازم است. تعداد زیادی از کاربران به دلیل تخصصی بودن تعداد بالای پروژه‌های رمزنگاری شده و طولانی بودن وایت پیپر، از بررسی آن چشم‌پوشی می‌کنند. با توجه به افزایش تعداد پروژه‌های کلاهبرداری و اسکم، مطالعه وایت پیپر و یا حداقل بررسی بخش‌های مهم آن، به همه سرمایه‌گذاران این حوزه توصیه می‌شود.
بنابراین اگر علاقه‌ای به خواندن کامل وایت پیپر یک پروژه ندارید، بهتر است در مورد نقشه راه، تیم توسعه‌دهنده و رقبای آن به خوبی تحقیق کنید. به‌طور کلی می‌توان گفت که مطالعه وایت پیپر یک پروژه به منظور آشنایی با اهداف، تیم توسعه‌دهنده، توکن و راه‌حل ارائه شده توسط پروژه اهمیت دارد.
آموزش تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال یا همان تحلیل بنیادی یکی دیگر از جنبه‌های معمول در قالب مطالعه بازارهای مالی مانند بازار رمزارزها است. این رویکرد، بر خلاف تحلیل تکنیکال، سعی می‌کند ارزش واقعی و عینی یک رمز ارز و یا یک توکن را بدون توجه به قیمت بازار تشخیص دهد. با دانستن ارزش آن، می توانید بفهمید که آیا آن رمز ارز کمتر از ارزش واقعی تخمین زده شده است یا نه و برای یک سرمایه گذاری خوب و سود آور مناسب است یا خیر.
علت شهرت یافتن وایت پیپر در دنیای ارزهای دیجیتال چیست؟
به دلیل اهمیت وایت پپیر در بررسی و اعتبارسنجی پروژه‌ها و استفاده مکرر آن در حوزه ارزهای دیجیتال و بلاکچین، این اصطلاح در بین کاربران و سرمایه‌گذاران این حوزه رواج پیدا کرده است. از طرف دیگر با توجه به ماهیت وایت پیپر که یک ابزار بازاریابی برای هر پروژه محسوب می‌شود، توسعه‌دهندگان و بنیان‌گذاران یک پروژه، تمام تلاش خود را در جهت فراگیر کردن وایت پیپر آن پروژه می‌کنند.
آیا تمامی ارزهای دیجیتال دارای وایت پیپر هستند؟
معمولاً تمام پروژه‌های معتبر حوزه ارزهای دیجیتال، وایت پیپر دارند اما نکته مهم و جالب توجه در مورد وایت پیپر پروژه‌های کلاهبرداری یا اسکم در این حوزه است. اغلب پروژه‌های کلاهبرداری وایت پیپر ندارند یا اگر وایت پیپر داشته باشند، به جای توضیح و معرفی تیم توسعه‌دهنده، اهداف، کاربرد و نقشه راه، به مسائل حاشیه‌ای و کلی مانند تعریف بیت کوین، دیفای، ماینینگ، استیکینگ و موارد این چنینی می‌پردازند.
علاوه بر این، وایت پیپر برخی از این پروژه‌ها، از روی وایت پیپر ارزهای معتبر کپی شده و ادعاهای باورنکردنی مطرح می‌کنند. به همین دلایل، وایت پیپر یکی از بخش‌های مهم و کلیدی در اعتبارسنجی پروژه‌های ارزهای دیجیتال است و بهتر است کاربران این حوزه قبل از ورود و سرمایه‌گذاری روی یک پروژه، وایت پپیر آن را مطالعه و بررسی کنند تا سرمایه آنها حفظ و در دام کلاهبرداران نیفتند.
معروف‌ترین نمونه وایت پیپر در حوزه ارزهای دیجیتال
مهمترین و معروف‌ترین وایت پیپر در حوزه ارزهای دیجیتال، وایت پیپر بیت کوین است که در سال ۲۰۰۸ توسط خالق ناشناخته آن، ساتوشی ناکاموتو مطرح شد. ساتوشی، بیت کوین را به‌عنوان یک سیستم دریافت و پرداخت الکترونیک همتابه‌همتا (P2P) که بدون دخالت و نظارت نهادهای متمرکز فعالیت می‌کند، معرفی کرد.
در شبکه بیت کوین، ساخت و تأیید بلاک‌ها بر مبنای الگوریتم اثبات کار “PoW” صورت می‌گیرد که از این الگوریتم برای حفظ امنیت شبکه بلاکچین بیت کوین استفاده می‌شود.
آکادمی سیتکس مرجع تخصصی دوره های آموزش ارز دیجیتال، سعی بر آن دارد که با شناسایی نیازهای آموزشی سازمان‌‌ها، شرکت‌‌ها و افراد فعال در بازار ارزهای‌دیجیتال و با بهره‌‌گیری از توان علمی و کاربردی اساتید مجرب داخل و خارج از سازمان، دوره‌‌های متنوع آموزشی و عملی در عرصه ارزهای دیجیتال طراحی و اجرا نماید.
