احتمالاً اغلب شما، با روش‌های کسب درآمد از دیفای آشنا هستید. دیفای، یکی از حوزه‌های بسیار جذاب و پر هیاهو در دنیای دارایی‌های دیجیتال است که در این اکوسیستم، کاربران می‌توانند با سپرده‌گذاری دارایی‌های خود در پلتفرمهای مختلف و با کمک روش‌هایی مانند استیکینگ، وامدهی و کشت سود به درآمد غیرفعال دست پیدا کنند.
با توجه به اینکه اغلب کاربران بازار دارایی‌های دیجیتال به دنبال آشنایی با روش‌های مختلف کسب درآمد از این بازار می‌باشند، در این مقاله قصد داریم تا شما را با ۴ روش کسب درآمد از دیفای آشنا کنیم. اگر شما هم به این موضوع علاقه‌مند هستید تا انتهای این مقاله همراه ما باشید و چنانچه بعد از پایان مقاله، همچنان پرسش یا ابهامی در این زمینه داشتید، می‌توانید در بخش کامنت‌ها، سؤالات خود را با ما مطرح کنید.
۴ روش کسب درآمد از دیفای
در سال‌های اخیر، پروتکل‌های DeFi، به محبوبیت قابل توجهی دست یافتند. یکی از نکات جالب توجه این است که در این اکوسیستم، با حذف نظارت و دخالت مؤسسات مالی و بانکی، امکان کسب درآمد برای همه افراد وجود دارد و کاربران می‌توانند به سادگی از این پلتفرم‌ها سود به دست آورند. از طرف دیگر، دیفای روز به روز در حال گسترش و پیشرفت است و پلتفرمهای جدیدی را برای کسب درآمد به علاقه‌مندان این حوزه معرفی می‌کند.
توجه داشته باشید که بهتر است قبل از آشنایی با روش‌های کسب درآمد از دیفای با تکنولوژی بلاکچین، کیف پول گرم و سرد و نحوه کار آن‌ها آشنا شوید اما در هر حال در نظر داشته باشید که دیفای هیچ طرحی برای «سریع ثروتمند شدن» شما ندارد.
✔استخراج نقدینگی (Liquidity mining):
یکی از رویکردهای مناسب، برای کسب درآمد غیرفعال، تأمین نقدینگی است. در واقع، به تأمین نقدینگی پلتفرمهای دیفای، استخراج نقدینگی می‌گویند. جالب است بدانید که صرافی‌های غیرمتمرکزی (DEX) مانند یونی سواپ و SushiSwap، برای تأمین نقدینگی خود، از استخرهای نقدینگی (Liquidity Pool) استفاده می‌کنند.
از طرف دیگر به کاربرانی که دارایی‌های دیجیتال خود را در این استخرها، قرار می‌دهند و به تأمین نقدینگی پلتفرمهای دیفای مانند پلتفرمهای وامدهی و یا صرافی‌های غیرمتمرکز کمک می‌کنند، تأمین‌کننده نقدینگی (Liquidity provider) یا LP می‌گویند. به طور مثال، یک کاربر با انتقال ۱۵۰۰ دلار اتریوم و ۱۵۰۰ دلار تتر به نقدینگی یک استخر به میزان ۳۰۰۰ دلار کمک می‌کند.
توجه داشته باشید که کاربران، پس از قفل کردن دارایی‌های خود در یک استخر نقدینگی، توکن‌های LP یا توکن‌های ارائه‌دهنده نقدینگی دریافت می‌کنند و این توکن‌ها نشان‌دهنده سهم هر کاربر، از کل استخر نقدینگی می‌باشند.
✔استیکینگ (Staking):
استیکینگ یا سهام‌گذاری، یکی دیگر از راه‌های کسب درآمد از طریق دیفای است. استیکینگ، شبیه یک حساب پس‌انداز است، به این معنا که دارایی شما در یک پلتفرم، درآمد شما را افزایش می‌دهد. درآمد اضافی، در واقع همان پاداش شبکه است که به صورت توکن‌های بومی یا سایر توکن‌های یک شبکه بلاکچینی به کاربران پاداش داده می‌شوند. توجه داشته باشید که در استیکینگ، منظور از توکن، عموماً توکن بومی یک شبکه بلاکچینی است. به عنوان مثال، ETH، توکن بومی شبکه اتریوم است.
نکته حائز اهمیت این است که استیکینگ، در شبکه‌های بلاکچینی که از الگوریتم اثبات سهام «PoS» استفاده می‌کنند، قابل اجراست. در الگوریتم اثبات سهام، کاربران، دارایی خود را بر روی یک پلتفرم، استیک می‌کنند و در فواصل زمانی خاص، به شکل تصادفی برای تأیید بلاک بعدی، انتخاب می‌شوند.
معمولاً احتمال انتخاب شدن، متناسب با حجم دارایی قفل شده است. هرچه دارایی قفل شده، بیشتر باشد، احتمال انتخاب شدن برای تأیید بلاک بعدی، بیشتر است. بنابراین، برخلاف الگوریتم اثبات کار «PoW»، که سرعت محاسبه hash، می‌تواند مستقیماً بر روی شانس برنده شدن پاداش بلاک مؤثر باشد، در الگوریتم «PoS»، عامل تعیین‌کننده در انتخاب کاربر، میزان دارایی قفل شده است.
✔وامدهی (Lending):
وامدهی، یکی از روش‌های کسب درآمد از دیفای است که در بین کاربران این حوزه، طرفداران زیادی دارد. در فرآیند وامدهی، وام‌دهنده، دارایی‌های دیجیتال خود را در یک قرارداد هوشمند قفل کرده یا اصطلاحاً به پلتفرم قرض می‌دهد. متعاقباً، وام‌گیرنده با قرار دادن دارایی‌های خود به عنوان وثیقه می‌تواند به دارایی‌های سپرده شده به عنوان وام دسترسی پیدا کنند.
توجه داشته باشید که در این پلتفرم‌ها، وام‌گیرندگان باید وام را با بهره به پلتفرم بازپرداخت کنند. سپس، قراردادهای هوشمند، سود به دست آمده را با توجه به نسبت دارایی‌های قفل شده در پلتفرم بین وام‌دهندگان تقسیم می‌کنند.
✔کشت سود (Yield Farming):
یکی از پربازده‌ترین و جذاب‌ترین روش‌های کسب درآمد از دیفای، کشت سود یا Yield Farming است. در این روش، علاوه بر کسب درآمد برای کاربر، نقدینگی مورد نیاز برای پلتفرمهای دیفای نیز تأمین می‌شود. جالب است بدانید که در روش کشت سود، کاربران، به ازای قفل کردن دارایی‌های خود در پروتکل‌های DeFi و تأمین نقدینگی آن‌ها، توکن‌های LP دریافت می‌کنند. آن‌ها می‌توانند توکن‌های LP خود را نگه دارند و یا این توکن‌ها را در استخرهای دیگر، قفل کرده و پاداش بگیرند.
توجه داشته باشید که معمولاً کشت سود با استفاده از توکن‌های ERC-20 بر روی اتریوم انجام می‌شود و پاداش‌ها نیز معمولاً نوعی توکن ERC-20 هستند. بنابراین، اگر قصد دارید از طریق Yield Farming، درآمد غیرفعال کسب کنید، ابتدا باید یک تأمین‌کننده نقدینگی یاLiquidity provider شوید. با توجه به پرطرفدار بودن این روش در بخش‌های بعدی مقاله، در مورد روش کشت سود با جزئیات بیشتری صحبت خواهیم کرد.
Yield Farming چیست؟
کشت سود، روشی برای کسب درآمد کریپتویی با استفاده از دارایی‌های دیجیتال است. در این روش شما می‌توانید، دارایی خود را در قالب قراردادهای هوشمند به دیگران، قرض داده و از کارمزد و بهره آن، سود کریپتویی دریافت کنید.
اگرچه کشت سود، شباهت بسیار زیادی با استیکینگ و تأمین نقدینگی دارد و همه آن‌ها جزء روش‌های کسب درآمد از دیفای هستند اما تفاوت ویژه کشت سود با استخراج نقدینگی در این است که در روش استخراج نقدینگی، شما یک استخر نقدینگی را انتخاب کرده و دارایی خود را در آن قفل می‌کنید اما در کشت سود از استراتژی‌های بسیار پیچیده‌ای استفاده می‌شود و همیشه Yield farmerها، در حال جابه‌جایی دارایی‌های دیجیتال، بین پلتفرمهای مختلف وامدهی هستند تا بازدهی خود را به حداکثر برسانند. آن‌ها همچنین در مورد بهترین استراتژی‌های کشت سود بسیار محرمانه عمل می‌کنند چون معتقدند که هر چه مردم، بیشتر درباره یک استراتژی بدانند، ممکن است اثربخشی آن کمتر شود.
نحوه کار Yield Farming به چه صورت است؟
کشت سود عملکردی مشابه با مدلی، با نام «بازارساز خودکار (AMM)» دارد. این روش به عنوان یکی از راه‌های کسب درآمد از دیفای از دو بخش مهم، تأمین‌کنندگان نقدینگی (LPs) و استخرهای نقدینگی تشکیل شده است. در روش کشت سود، تأمین‌کنندگان نقدینگی، دارایی‌های خود را به یک استخر نقدینگی واریز می‌کنند و این استخر، بازاری را ایجاد می‌کند که در آن کاربران می‌توانند توکن‌ها را قرض دهند، وام بگیرند یا مبادله کنند.
توجه داشته باشید که برای استفاده از این پلتفرم‌ها، باید کارمزد پرداخت کنید و این کارمزدها با توجه به سهم تأمین‌کنندگان نقدینگی از استخر نقدینگی بین آن‌ها تقسیم می‌شود. علاوه بر کارمزدها، توزیع یک توکن جدید می‌تواند به تأمین‌کنندگان نقدینگی، انگیزه کافی برای تأمین نقدینگی استخرها بدهد. به عنوان مثال ممکن است به عنوان پاداش، توکنی بین LPها توزیع شود که امکان خرید آن در بازار آزاد وجود ندارد و یا فقط به مقدار کمی قابل معامله است. بنابراین، توزیع توکن به عنوان پاداش تأمین نقدینگی استخرها، می‌تواند مشوق خوبی برای جذب LPها باشد.
جالب است بدانید که وجوه سپرده شده در این استخرها، معمولاً استیبل‌کوین‌هایی هستند که ارزشی، معادل یک دلار آمریکا دارند. برخی از رایج‌ترین استیبل‌کوین‌های مورد استفاده در دیفای عبارتند از: DAI، USDT، USDC و BUSD.
نکته حائز اهمیت این است که برخی از پلتفرمهای دیفای، توکن اختصاصی خود را عرضه می‌کنند. برای مثال، اگر DAI را به Compound واریز کنید، cDAI یا Compound DAI دریافت خواهید کرد یا در صورت واریز ETH به Compound، توکن cETH دریافت خواهید کرد. یکی از جذابیت‌های خاص روش کشت سود در این است که شما می‌توانید cDAI خود را که از پلتفرم Compound دریافت کردید، در یک پلتفرم دیگری قفل کرده و توکن دیگری پاداش بگیرید.
علت پیدایش Yield Farming چیست؟
عرضه توکن COMP، که یک توکن حاکمیتی بر روی اکوسیستم مالی Compound است، موجب علاقه شدید کاربران به روش Yield Farming و کشت سود شد. جالب است بدانید که توکن های حاکمیتی، حقوق حاکمیتی را به دارندگان توکن اعطا می‌کنند اما اگر بخواهید شبکه را تا حد امکان غیرمتمرکز کنید، چگونه این توکن‌ها را توزیع می‌کنید؟
یک راه متداول برای راه‌اندازی یک بلاکچین غیرمتمرکز، همان روش کشت سود یا توزیع توکن‌های حاکمیتی به صورت الگوریتمی، همراه با مشوق‌های نقدینگی است. این روش موجب می‌شود که تأمین‌کنندگان نقدینگی یاLiquidity provider ها، با تأمین نقدینگی پروتکل، توکن جدید پاداش بگیرند و تأمین‌کنندگان جدید نیز به این پلتفرم‌ها جذب شوند.
اگرچه COMP، کشت سود را ابداع نکرد اما عرضه COMP، به این نوع مدل توزیع توکن، محبوبیت بیشتری بخشید. از آن زمان، پروژه‌های دیفای، طرح‌های نوآورانه‌ای برای جذب نقدینگی به اکوسیستم‌های خود ارائه کردند.
خطرات ناشی از کسب درآمد از دیفای
کشت سود روش ساده‌ای نیست و سودآورترین استراتژی‌های آن نیز بسیار پیچیده هستند و فقط برای کاربران مسلط به این حوزه و کسانی که سرمایه زیادی دارند (نهنگ‌ها)، قابل اجرا می‌باشند.
یکی از ریسک‌های مطرح در روش کشت سود، قراردادهای هوشمند هستند. با توجه به ماهیت دیفای، بسیاری از پروتکل‌ها، توسط تیم‌های کوچک با بودجه محدود ارائه می‌شوند و این موضوع می‌تواند خطر بروز حفره‌های امنیتی در قراردادهای هوشمند را افزایش دهد. توجه داشته باشید که در اغلب موارد در پروتکل‌های بزرگ‌تر که توسط شرکت‌های ممیزی معتبر، حسابرسی می‌شوند، نیز حفره‌های امنیتی کشف می‌شوند. بنابراین، قراردادهای هوشمند یکی از ریسک‌های مهم کسب درآمد از دیفای هستند. به‌طوری‌که بروز هرگونه مشکل در آن‌ها می‌تواند منجر به از دست رفتن سرمایه کاربران شود.
پروتکل‌های دیفای، می‌توانند به طور یکپارچه با یکدیگر ادغام شوند. این بدان معنی است که اکوسیستم DeFi به شدت به هر یک از بلوک‌های سازنده خود وابسته است. در واقع، تمام این پلتفرم‌ها، با یکدیگر قابل ترکیب هستند و می‌توانند به راحتی با هم کار کنند. این موضوع، یکی دیگر از ریسک‌های کسب درآمد از دیفای است چون اگر فقط یکی از بلوک‌های این اکوسیستم، درست کار نکند، ممکن است کل اکوسیستم و استخرهای نقدینگی آسیب ببینند. بنابراین، شما نه تنها باید به پروتکلی که دارایی خود را به آن واریز می‌کنید اعتماد کنید، بلکه باید به همه پروتکل‌های وابسته به آن نیز، اعتماد داشته باشید.
جمع‌بندی
امروزه، روش‌های مختلفی برای کسب درآمد در بازار دارایی‌های دیجیتال وجود دارد. جالب است بدانید که دیفای به عنوان یکی از حوزه‌های نوپا به دنبال تغییر سیستم‌های مالی سنتی و غیرمتمرکز کردن امور مالی و بانکی است. یکی از کاربردهای مهم این اکوسیستم، امکان کسب درآمد غیرفعال از طریق روش‌های استخراج نقدینگی (Liquidity mining)، استیکینگ (Staking)، وامدهی (Lending) و روش کشت سود (Yield Farming) است.
اگرچه دیفای یکی از جذاب‌ترین حوزه‌های فعلی در بازار دارایی‌های دیجیتال است اما توجه داشته باشید که فعالیت در این بازار به دلیل نوسانات بالا و عمق کم با ریسک بالایی همراه است و توصیه همه متخصصین و سرمایه‌گذاران حرفه‌ای این بازار این است که تنها با سرمایه‌ای وارد این بازار شوید که توان از دست دادن آن را دارید چرا که ممکن است به دلیل دام‌های موجود در بازار، خطاهای شخصی و یا نرم‌افزاری کل دارایی خود را در این بازار از دست بدهید.
سؤالات متداول
• مهم‌ترین روش‌های کسب درآمد از دیفای کدامند؟
اگرچه روش‌های مختلفی برای کسب درآمد از دیفای وجود دارد اما روش‌های استخراج نقدینگی (Liquidity mining)، استیکینگ (Staking)، وامدهی (Lending) و روش کشت سود (Yield Farming) از مهم‌ترین راه‌های کسب درآمد غیرفعال از دیفای هستند.
• چرا بازدهی اغلب پلتفرمهای دیفای بالا است؟
پلتفرمهای دیفای به دلیل حذف نظارت نهادهای متمرکز یا واسط، افزایش سرعت انجام کارها و کارمزد بسیار پایین‌تر نسبت به روش‌های سنتی با استقبال زیاد کاربران مواجه شده و این موضوع دلیل بازدهی خوب این پلتفرم‌هاست.
• علت اصلی رشد دیفای چیست؟
مهم‌ترین دلیل رشد دیفای، غیرمتمرکز کردن نقدینگی با کمک استخرهای نقدینگی است.
